Er zijn maar weinig machines met zo’n rijke historie als de Caterpillar D6. Deze midsize bulldozer bestaat al meer dan 80 jaar en kende doorheen die tijd serieuze ontwikkelingen. Terra duikt in de geschiedenis van de D6 en bekijkt een machine die de afgelopen jaren de nodige uren op de teller zette.
45 pk voor de RD6
De basis voor de huidige Caterpillar D6 is gelegd in 1933, toen de fabrikant de Diesel 35 uitbracht. Een jaar later kreeg de machine wat meer vermogen en een andere naam om in 1935 uiteindelijk RD6 gedoopt te worden. De RD6 was uitgerust met een 3 cilinder D6600 motor van 45 pk. In 1937 kreeg de bulldozer een nieuwe naam en werd hij finaal D6 gedoopt. De eerste volledig nieuw ontwikkelde D6 kwam er in 1941 met de 4R en 5R serie. Deze hadden een D4600 motor van 55 pk onder de motorkap. De 4R/5R serie werd gevolgd door de 8U/9U serie met een 6cilinder D318 motor van 66 pk.
De (R)D6 was een geliefde bulldozer die niet alleen op werven bij grondverzet werd ingezet, maar ook graag gezien werd op de boerderij bij het ruimen en in cultuur brengen van braakland en in het bos bij het uitslepen van bomen en het uitwerken van wegen voor de bosbouwers. Van de D6 4R/5R en 8u/9U werden uiteindelijk meer dan 60.000 exemplaren gebouwd.
Na de 8U/9U reeks volgenden de upgrades en modelaanpassingen elkaar op. In 1959 werd de D6 geïntroduceerd, gevolgd door de D6C in 1963. Nadien, in 1977, kwam de D6D uit met een 140 pk motor voor het grondverzet en de SA versie met 125 pk voor landbouwgebruik. De D6H, die in 1986 werd geïntroduceerd, was de eerste D6 met het verhoogde aandrijfwiel op de rupsen. In 1996 verving de D6R het H model, nadien werden de D6K (125 pk), D6N (150 pk) en D6T (165 pk) uitgebracht.
D6T LGP
De laatste uitvoeringen van de Cat D6 werden in 2015 uitgebracht. De 3 basismodellen zijn de D6K2 met een motorvermogen van 132 pk (Cat C4.4 ACERT motor), D6N met 169 pk onder de kap (Cat C7.1 ACERT) en de D6T met een vermogen van 220 pk.
De D6T bestaat in meerdere “formaten” of uitvoeringen, waarbij de XL de smalste is (spoorbreedte 1880 mm) en de LGP de breedste (spoorbreedte 2286 mm). De uitvoering heeft ook invloed op zaken als de eindaandrijving , onderwagen en rupsparen.
De Cat D6T heeft een Cat C9.3 ACERT motor onder de kap met een inhoud van 9,3 liter en een netto vermogen van 218 pk. Deze motor voldoet aan de Tier 4 Final normen. Om aan deze normen te voldoen maakt de fabrikant gebruik van DEF (AdBlue). Regeneratie van de diesel partikel filter gebeurt automatisch. Om het motorvermogen efficiënt over te brengen maakt de D6T gebruik van een volledig automatische transmissie (4 trappen) en een koppelomvormer met lock-up koppeling.
Tijdens het werk vertaalt zich dit toch eenvoudig de gewenste snelheid kiezen, de bulldozer kiest dan zelf de gepaste versnelling om met een optimaal motortoerental te kunnen werken. Wanneer meer koppel vereist is voor snijden, wordt er automatisch teruggeschakeld, wordt de lock-upkoppeling uitgeschakeld en wordt het motortoerental verhoogd. Wanneer de bladbelasting afneemt, hoeft de bestuurder niet op te schakelen – de rijsnelheid neemt toe, de lockupkoppeling wordt ingeschakeld en de transmissie schakelt automatisch op om het motortoerental te verlagen en het brandstofverbruik tot een minimum beperken. Tegenover voorgaande D6 modellen zorgt de Permanente Autoshift voor brandstofbesparing tot 20%, en zelfs tot 30% bij toepassingen met geringe belasting. De rijsnelheid kan gemakkelijk ingesteld worden via een duimrol op de linker bedieningshendel die eveneens dient om te sturen. Het instellen van de rijsnelheid kan in grote (halve versnelling) en kleine (1/10de versnelling) gebeuren. Via de uitrustingsjoystick heeft de chauffeur volledige controle over het duwblad (en andere attachements). Afhankelijk van het uitrustingsstuk kan de elektro hydraulische bediening ingesteld worden in 3 responsniveaus (fijn, medium, grof).
Vanuit de cabine heeft de chauffeur goed zicht over de motorkap en de rupsen links en rechts. De hoofddisplay (met de info over motor en andere machineparameters) en het scherm voor het nivelleersysteem zijn recht voor de chauffeur geplaatst. Het nieuwe kleuren lcd-scherm weerkaatst niet en is dag en nacht gemakkelijk afleesbaar. Via dit scherm heeft de chauffeur ook toegang tot instellingsmenu’s voor de bulldozer of uitrustingsstukken, kunnen de diagnose gegevens bekeken worden, kan de Slope Assist bediend worden en worden in realtime de helling en afloop van de machine weergegeven. Indien er een achteruitrijcamera gemonteerd is kan deze ook weergegeven worden op dit scherm.
Elevated Sprocket
De Cat D6T beschikt over een onderwagen met verhoogd aandrijfwiel. Deze ontwikkeling, voor het eerst toegepast op de Cat D10 in 1977, beschermt belangrijke componenten tegen zware stoten.
Bij de ontwikkeling van de D10, die er kwam op vraag van klanten die meer vermogen en hoger bedrijfsgewichten zochten, werd ook de onderwagen aangepakt. Eén van de zaken waar de ingenieurs toen veel aandacht aan besteedde was het beschermen van de in verhouding fragiele componenten in de aandrijflijn. Door de eindoverbrenging van een Cat D9G om te draaien kwam het aandrijfwiel hoger te liggen waar door de draaiende delen van de aandrijflijn beter afgeschermd konden worden. Voor veeleisende en zware omstandigheden zoals landontginning of op rotsachtig terrein kan de D6T uitgerust worden met de zwaar uitgevoerde onderwagen. In werkomstandigheden waar minder zware schokken te verwerken vallen of waar er met agressiever materiaal gewerkt wordt (zand, gestabiliseerde aarde,…) kan gekozen worden voor de SystemOne onderwagen, die ontworpen is als een uniform werkend en slijtend systeem. In dergelijke omstandigheden zorgt de SystemOne onderwagen voor een langere levensduur en geringere bedrijfskosten.
Duwen en optrekken
Voor de D6T is er keuze uit meerdere duwbladen. Semi-universele (SU) en rechte bladen hebben een sterk ontwerp met kokerprofiel. Zo zijn ze voorzien op de zwaarste werkomstandigheden. Het VPAT (Variable Pitch Angle Tilt)-blad, dat horizontaal en verticaal verstelbaar is zorgt voor nauwkeurig werken in uiteenlopende omstandigheden. Doordat zowel hoek, hoogte als zijdelingse kanteling instelbaar is leent het zich zowel voor zwaarder duw- en snijwerk maar ook tot het fijnere afwerken van bijvoorbeeld taluds.
Achteraan kan de D6-reeks uitgerust worden met een ripper met 1 of meerdere tanden voor het lostrekken van zwaar terrein of het optrekken van stenen. Daarnaast kan er ook een mechanisch aangedreven lier gemonteerd worden (maximale kabellengte 88 m bij 22 mm kabel, 67 meter bij 25 mm kabel) met een maximale trekkracht van meer dan 40 ton. Ook kunnen een trekstang of achter contragewichten gemonteerd worden.
Geïntegreerde technologie
Caterpillar voorziet met de Cat Connect GRADE technologie een aantal digitale hulpmiddelen om werk sneller en efficiënter tot een goed eind te brengen. Standaard zijn de D6 bulldozers voorzien van Cat GRADE met Slope Assist dat de machinist helpt bij het handhaven van vooraf gedefinieerde bladhoeken. Hierdoor wordt tijd bespaard, verbetert de afwerkingskwaliteit en is minder input van de machinist nodig. Cat Slope Indicate toont op de hoofdmonitor de dwarshelling en kanteling in de rijrichting van de machine. Zo kan nauwkeuriger op hellingen gewerkt worden. Cat Stable Blade vult de bladbedieningshandelingen van de machinist aan voor sneller fijnnivelleren met minder inspanning. Daarnaast kunnen de bulldozers optioneel uitgerust worden met een aantal andere hulpmiddelen, zoals Cat GRADE 3D. Dit geïntegreerde nivelleersysteem is af fabriek gemonteerd en helpt machinisten de nivelleerefficiëntie, nauwkeurigheid en productiviteit te verbeteren bij toepassingen als productiedozeren en fijnnivelleren. Aangezien dit een geïntegreerd systeem is, zijn de antennes op het cabinedak gemonteerd. Op het blad gemonteerd masten en kabels zijn dus overbodig. Cat AccuGrade is een door de dealer geïnstalleerd aftermarket nivelleersysteem dat zorgt voor meer veelzijdigheid in nivelleren en de mogelijkheid om de capaciteit aan veranderende behoeften aan te passen, met een keuze uit lasers voor platte en hellende 2D-oppervlakken, bediening via GNSS voor complex 3D-graafwerk en het vormen van contouren en/of systemen die gebruikmaken van een UTS (Universal Total Station: universeel totaalstation) voor fijnnivelleren en afwerken.
Speciale uitvoeringen
Naast de D6 bulldozers voor grondverzet bestaan er ook uitvoeringen voor vuilnisbelten en militaire toepassingen. De D6T WH, voor gebruik op vuilnisbelten (WH staat voor Waste Handling), is voorzien van speciale afscherming en afdichtingen rondom die de machine beschermen tegen schokken, omwikkelen van folie en rondvliegend vuilnis. Het duwblad is voorzien van een extra hoge rand zodat vuilnis niet over het blad valt en zo de radiateur bedekt. Speciale luchtverwerkingskenmerken zorgen voor toevoer van schonere lucht naar de machine en de cabine.
De D6 voor militaire toepassing krijgt de classificatie G152 volgens een nummering van het Amerikaanse leger. De toepassing van de bulldozer is ongeveer dezelfde als in civiele omstandigheden, alleen zijn de omstandigheden zwaarder en moet de machine voorzien worden van de nodige bepantsering om te voldoen aan de eisen van het leger.
Technische Specificaties
Caterpillar D6T LGP | |
Motor | Cat C9.3 ACERT |
Motorvermogen (netto) | 218 pk |
Cilinderinhoud | 9,3 l |
Inhoud brandstoftank | 368 l |
Inhoud hydrauliektank | 62,5 l |
Bedrijfsgewicht (LGP S uitvoering) | 23.299 kg |
Spoorbreedte | 2286 mm |
Lengte rupsen op grond | 3245 mm |
Bodemvrijheid | 406 mm |
Capaciteit duwbladen | |
· 6S LGP | 3,79 m³ |
· 6 VPAT LGP | 5,02 m³ |
· 6 VPAT LGP (opklapbaar) | 5,99 m³ |
Breedte duwbladen | |
· 6S LGP | 4063 mm |
· 6 VPAT LGP | 4160 mm |
· 6 VPAT LGP (opklapbaar) | 4211 mm |
Gebruikerservaring Caterpillar D6T LGP Creëlle – CLG Trans (Beervelde)
Jaren in dienst: 4
Uren op de teller: iets meer dan 4000Geert Creëlle koos vele jaren geleden reeds voor een Cat D6. De huidige is ondertussen de 5de die door de firma ingezet wordt. Creëlle is een vaste Cat-klant, maar koos specifiek voor de D6T omwille van de robuuste bouw en het hoge aandrijfwiel in de rupsen. Ook de stabiliteit op taluds speelde een rol in de keuze. Doorslaggevend was uiteindelijk de tevredenheid over de vorige bulldozers en de service van de dealer. Er rijden meerdere chauffeurs op de D6T, wanneer we hun naar het grote pluspunt vragen antwoorden ze allen “de kracht van de machine!”.
“Het is een vlot te bedienen bulldozer”, vertelt Gert Goeman. “Vanuit de comfortabele cabine heb je ook een goed zicht. En zoals eerder gezegd, het is een krachtige machine!”
“Ik rijd graag met de D6T omdat je met deze zowel bruut grondverzet kan doen als taluds rijden en ook afwerken”, vult collega Franky De Meester aan. “Hij is minder geschikt voor wegeniswerken, dan is een D6N een beter keuze. De prestaties van de D6T zijn top , zeker op gebied van talud rijden. Je kan echt een heel schuine helling maken ten opzichte van andere merken, die ik op dezelfde locatie getest heb voor er een nieuwe D6 werd aangekocht!” Volgens Franky zijn de rupsen met het hoge aandrijfwiel ook een voordeel in nattere omstandigheden. “Wanneer het natter wordt en je wil achteruit rijden kan je met het mes een beetje drukken om de neus boven te houden. Met de rupsen die achteraan hoger oplopen heb je toch nog een kans om weg te geraken doordat de rupsen zich niet gaan ingraven. Het goede zicht op de hoekpunten van het mes is zeker ook een pluspunt tijdens het nivelleren. Kort samengevat, de Cat D6T is een echte krachtpatser in het veld”, zegt Franky nog.
Ook Charlotte Creëlle, dochter van, spendeerde wat tijd aan de hendels. “Het is een krachtige bulldozer, zowel qua uitzicht als wanneer je de hendels in de hand hebt. Hij doet wat hij moet doen, grond verzetten, en dat zowel met grote hoeveelheden wanneer nodig, maar ook met kleine beetjes wanneer gewenst. En wanneer ik aan de hendels zit, dan voel ik mij de meester van het werk, dan gaat iedereen maar beter van kant”, lacht ze nog.