Het Zweedse engcon bestaat ondertussen meer dan dertig jaar en de tiltrotator evolueerde al die tijd. Het werd gebruikers steeds makkelijker gemaakt om de tiltrotator aan te koppelen, ermee te werken en te onderhouden. Maar geen enkele machine of aanbouwdeel blijft goed werken zonder het nodige onderhoud. Ook voor een engcon-tiltrotator is een goed onderhoud van belang om met het draaikantelstuk zo veel mogelijk draaiuren te behalen, zonder problemen of stilstand.
Bij A.G.T. Peeters (Algemene Grond- & Tuinwerken) uit Sint-Katelijne-Waver zijn ze vooral thuis in grond-, tuin- en rioleringswerken met tussendoor het aanleggen van een oprit. Sinds iets meer dan een jaar zijn ze helemaal overtuigd van de engcon-tiltrotator. Zaakvoerder Kenneth Peeters vertelt dat ze toen een nieuwe Takeuchi-graafmachine kochten. “We schakelden toen ook over naar het aankoppelsysteem van engcon en hebben er toen ineens de tiltrotator en een aantal bakken bij gekocht. We doen ook veel kleinere werkjes, met veel hoeken en kanten en dan is zoiets wel gemakkelijk. De reden dat we deze stap durfden zetten, is dat Ben Leemans van de firma Mobaut vlakbij zit en ik ken hem goed. Ik was al enkele keren gaan kijken en hij heeft ons overtuigd om de stap te zetten. We hebben er nog geen minuut spijt van gehad. We zitten veel rond huizen, je moet dan veel minder werken met de spade want je pakt alles direct mee met de tiltrotator. Die is gewoon heel praktisch en wendbaar.”
Uitdaging om ermee te leren werken
Het is eigenlijk machinist Diego die altijd op de machine zit. “Het was eerst wel een uitdaging om ermee te leren werken. Na iets meer dan een jaar kan ik wel zeggen dat ik er vlot mee werk maar de eerste dagen vloek je wel eens. Er werden een nieuwe graafmachine en dit systeem voor mijn neus gezet, dus het was voor mij een hele uitdaging. Nu gebruik ik de EC206 ongeveer negentig procent van de tijd. Of het nu gaat om het uitgraven van een oprit of een tuin gelijk leggen, ik het de werking nu zo onder de knie dat ik hem eigenlijk niet meer kan missen. Bij het uitgraven kort tegen de muur draai je de bak en schep je naar je bak toe. Ligt er een buis, dan schep je er rond. En ook taluds, schuine kanten of oneffenheden die een architect voorziet in een tuin, worden veel makkelijker bewerkt. Ook voor de collega’s is het een verbetering. Als we bijvoorbeeld boordstenen gaan zetten, kan ik de bak draaien en zo de onderfundering al klaarleggen. Enkel het plaatsen van putten gaat sneller als je de tiltrotator er tussenuit haalt, vind ik. Ik kan het echt niet meer missen. Als ik nu toch eens weg moet met de grotere kraan, vloek ik wel eens dat ik dat niet heb. Want deze EC206 kan niet aan die grotere machine.”
Volgens Kenneth Peeters was het wel even slikken bij aankoop. Een nieuwe kraan en dan de tiltrotator, sorteergrijper en de nieuwe bakken, het was toch wel een stevige investering. Achteraf gezien loont het echter wel. Het bespaart heel wat handenarbeid, ook voor de collega’s. En je wint dus ook heel wat tijd.”
Smeerpunten gecentraliseerd naar één smeernippel
Philip van Weyenbergh vertelt dat engcon alle smeerpunten gecentraliseerd heeft naar één smeernippel. “Van daaruit worden verscheidene smeerpunten voorzien van vet. Het is dus van belang voldoende vet te geven aan het smeerpunt van de tiltrotator. Een aantal zaken zijn daarbij belangrijk, met name aantal draaiuren en hoeveelheid vet. Af en toe de gebruikershandleiding raadplegen is zeker geen slecht idee.” Het kan echter nog makkelijker. Bij A.G.T. Peeters kozen ze namelijk voor automatische smering. “De smering van de tiltrotator zit mee in het systeem van de graafmachine. Die smering is nu ingesteld op smeren om het anderhalf uur en dat gedurende één minuut. Dit werd allemaal geïnstalleerd en afgesteld door de firma Mobaut. Het werkt heel goed. In de cabine hangt een aparte boordcomputer van engcon. Die weet perfect wat aan de graafmachine hangt. Als ik bijvoorbeeld de sorteergrijper aankoppel, moet ik dat in de applicatie van engcon aanpassen. Zoniet werkt er maar één hydrauliekventiel en dan doet de sorteergrijper het niet.”
Vergeet de aanbouwdelen niet
Voor gebruikers die niet voor een automatisch smeersysteem kiezen, geeft van Weyenbergh volgende richtlijn mee. “Een tiltrotator dient om de acht bedrijfsuren gesmeerd te worden. De hoeveelheid vet die moet worden gebruikt, is afhankelijk van het type. Dit kan gaan van tien gram bij de kleinste uitvoering tot wel 35 gram bij de grotere versies. Makkelijker voor een gebruiker is om dit uit te drukken in het aantal slagen van de vetpomp. Een standaard en goed werkende vetpomp geeft 1,1 gram per slag. Omgerekend worden dat dan negen slagen bij de EC204, de kleinste tiltrotator tot 32 slagen bij de EC233, de grootste versie. Denk er ook aan dat aanbouwdelen ook smeerpunten hebben die niet gevoed worden door de tiltrotator. Vergeet deze dus ook niet van vet te voorzien.” Diego vertelt dat hun gripper inderdaad zes vetnippels heeft die je wel regelmatig eens moet smeren. “Maar die gebruiken we niet dagelijks dus dat smeren valt ook mee. We zorgen ervoor dat we minstens wekelijks een keertje rondgaan met de vetpomp. We proberen dat goed bij te houden.”
Het spreekt voor zich dat het aanhouden van een goed onderhoudsschema ook invloed heeft op de duurzaamheid van het product. Zo wordt door engcon voorgeschreven iedere 250 draaiuren de vulringen, bussen en stuurlagers te controleren op kantel-, rotatie- en opbreekspeling. Verder is het advies om om de tweeduizend bedrijfsuren of ieder jaar door een vakman een groot onderhoud te laten uitvoeren. De tiltrotator van A.G.T. gaat om de duizend uren binnen voor onderhoud. “Hij zit nu aan 1.200 uren, dus rond Kerst is die binnen geweest.”
Eigen veiligheid primeert
Van Weyenbergh geeft nog mee dat ook dagelijkse inspectie zijn nut heeft. “Controleer de bevestigingen regelmatig en let daarbij vooral op speling, scheurvorming en lekken. En het klinkt misschien overbodig maar toch zien we dat er nog steeds af en toe ongevallen gebeuren bij het onderhoud van machines. Daarom benadrukken we om steeds aan de eigen veiligheid te denken. Vermijd contact met hete olie, spoor lekken niet op met de blote handen, draag veiligheidsuitrusting waar nodig en let op bewegende delen. Het gebeurt meer dan eens dat iemand ergens tussen gekneld geraakt. En schakel de machine altijd uit als je eraan gaat werken.”
Dit artikel is verschenen in het magzine Terra van februari 2023
Tekst: Seppe Deckx en fabrikant | Beeld: Seppe Deckx
